Çok güzel bir 2007 ajandam var artık: Metis Yayınları ürünü olan bir cadılar ajandası! Evet, yılın 3 ayını geride bırakmış olmamıza rağmen, ben ajanda muhabbeti yapıyor olabilirim ama bu durumun tek nedeni, akıllı kardeşimin böyle bir ajandanın hastası olacağımı yeni keşfetmesidir, maalesef:) (bilmem mesaj alındı mı? Ablanın sevme ihtimali yüksek şeyler hemen satın alınacak, fiyatı üzerinden itinayla sökülecek, güzelce paketlettirilip ilk fırsatta ablaya sevgi sözcükleri eşliğinde hediye edilecek!)
"Sevdiğim sanatçıların ne gibi düşler gördüklerini hep bilmek isterdim. Yazık ki, bu kitapta sözünü ettiklerim, ruhlarının geceleri izlediği yolları anlatan birer yapıt bırakmamışlar bize" diyen bir notla kitabına başlayan Tabucchi, anlatılarının birer varsayım olduğunun farkında olduğunu belirterek ve "öte yanda" düş görmekte olan kitabın kahramanlarının bunu hoş göreceğini umduğunu dile getirerek devam etmiş.. Çok keyifli bir anlatımla, mimar ve havacı Daidalos'tan başlayıp, başkalarının düşlerini yorumlayan Sigmund Freud'la bitirerek, kitabın sonunda "bu kitapta düş görenler" başlığıyla kısaca yaşamlarından söz ettiği, tarihte iz bırakmış yaklaşık 20 ozan, yazar, ressam ve müzisyenin olası düşlerini sembolik bir biçimde anlatmış..
Yola çıkıyorum.. Epey kısa bir mesafeye gerçi, Eskişehir'e.. Hazırlanmak için eve geldim de, birden tüm üniversite yaşamım boyunca, özellikle de ilk yıl nasıl heyecanla bu yolculukları beklediğimi, nasıl özenle hazırlandığımı, aileye anlatmak için itinayla seçilmiş, hafızamda depolanmış yaşantılarımı anımsadım. Başta bitmek bilmeyen, sonra şehiriçi bir mesafeymiş gibi hissedilen Ankara-Eskişehir yolu.. 15 dk. öncesinde hazır olunan terminal.. Leman ya da Penguen.. Walkman.. Yolda mahcup etmesin diye çantaya depolanmış piller.. Tanışılan ilginç insanlar.. "Öğrenci misin yavrucuğum?" la başlayıp sonlandırılamayan muhabbetler.. Zamanla öğrenilen psikoloji okuduğunu söylememe muhteşemliği.. Aksi takdirde "ben normal miyim?" sorusuna ebleh bir yüz ifadesiyle karşılık verme.. "Tüh niye yanına oturmuşum, sen şimdi beni analiz edersin, keh keh" esprilerine karşılık zoraki gülümsemeler.. Terminalden babanın karşılamasıyla yol boyu evde hangi yemeklerin beni beklediğine ilişkin eğlenceli sohbetler.. Kucaklaşmalar.. Aile saadeti.. Elbet sonra asabi biçimde yurda dönüş ve tabii ki sonrasında seyrelen ev ziyaretleri:)
1914'te, Rusların Kafkasya sınırını geçerek fiilen savaşı başlatmaları, Osmanlı'nın da I. Dünya Savaşı'nın içine çekilmesi sürecinde, Ayaşlı bir ailenin iki erkek çocuğuna da cephe yolu görünür. Ahmet Doğu Cephesi'ne, Hüseyin ise Çanakkale'ye gider. Aradan ne kadar zaman geçer bilinmez, doğudan dönen ve üst düzey bir askeri görevli olan Ahmet, Çanakkale'ye giderek kardeşini bulmak ister. Çok zorlanılsa da, kardeşi Hüseyin'i, siperde, düşmanla arasında üç saf kalmış halde bulup getirirler. O kadar zayıflamıştir ki Hüseyin, kardeşini ancak gözlerinden tanıyabilir Ahmet. Orada kucaklaşır, hasret giderirler. Hüseyin, karısını ve kızları Sahure ile Müzeyyen'i ağabeyine emanet eder. Kendisinden de bir daha haber alınamaz, evine dönemez Hüseyin..
Bugün işe gitmedim.. Yazmam gereken raporları yazmadım.. Evimi temizlemeyi planlamıştım, baktım hala yaşanabilir görünüyor ortalık, ellemedim.. Sabahtan oturdum bilgisayarın karşısına.. Epey bir internet keyfi yaptım, bu arada küçücük masada biriken çay-kahve kupalarına, eti puf paketlerine, dişlenmiş elmalara dokunmadım.. Aksine hepsini iteleyip kocaman cips kasesine, rulokat kutusuna yer açtım.. Msn’de bir sürü gereksiz muhabbet.. Biraz kitap.. Düşünceler.. Ardından dalıverdiğim iki saatlik bir uyku.. Uyandım saat 3 olmuş.. “İşyerinden ararlarsa ne yalan söyleyiversem?” düşüncesi için bir miktar enerji harcadıktan sonra da, baktım ki bu tembellik seansı bana iyi gelmiş, yapmayı planladığım kekim için mutfağa yöneldim.. Reeperbahn eşliğinde, bağıra çağıra şakımak suretiyle, annemin tarif defterine yazdırdığı “tek yumurtalı kek”i uygulamaya geçtim.. “When you're in the reeeeeeeeeeeeeperbahn”.. Şimdiye dek 2 santimetreden öte kabarabilmiş kekler yapmayı başaramamış ben, yine istikrarlı bir performans sergiledim, üstelik kalıptan çıkarırken de bir güzel parçaladım.. Aylak aylak geçirdiğim bir günün ardından da, bir sürü bulaşık yıkayarak yorgunluğun dibine vurdum..
Pişman değilim, kendimle temas halindeydim..
Özlemciğim,
Adliyenin nezih ve sakin (!) kafeteryasında görüşme yapmaya çabalayan psikolog ile, boşanma dilekçesine "karımla aramızda kültür farkı mevcuttur, şiddetli geçimsizlik vardır" diye karalamış, en zengininden en çulsuzuna dek zevkle giydiklerine tanık olup "hanzo takım elbisesi" adını verdiğim, çubuklu pijama tadında kıyafetiyle görüşmeye gelmiş maço ve bıçkın abimiz arasında bizzat yaşanmış bir diyalogdur:
Ankara’nın dümdüz ilçelerinden birinde, bakımsız apartman binasının önünde taksiden iniyoruz. Girişte, zillerin karşısında isimler yazmıyor, neyse ki açık olan kapıdan içeri dalıyoruz… Girişteki dört dairenin kapısını çalıyoruz, nitekim birinden bir kafa çıkıp, “yönetici şu kat, şu numara” diyor.. Fısıldaşarak merdivenleri çıkıp, yöneticinin kapısını çalıyoruz.. Eşi olduğunu tahmin ettiğimiz sevimli yüzlü bir teyze kapıyı açıyor, karşısında kentli oldukları her hallerinden belli iki kadın..Kim olduğumuzu sorma gereği duymadan bizi içeri davet ediyor, “geliş nedenimizi elimizdeki pembe dosyadan anladı herhalde” diye düşünüyorum.. Tuvaletten yeni çıkmış, eşofmanı üstüne kanepenin kenarına rasgele fırlatılmış pantolonunu geçirmeye fırsat bulamadan sorularımızı yanıtlamaya başlayan yönetici amca, arada komşu dedikodusu tadında lafa giren karısını susturarak objektif biçimde “üst kattaki o aile”den ne gerekçeyle şikayetçi olduklarını detaylıca anlatıyor.. Harekete geçilmesi temennisiyle bizleri uğurlayan yaşlı çifte teşekkür ederek nedense ürkek biçimde iki kat yukarı çıkıyoruz, ve işte “o” zile basıyoruz.. içler acısı bir manzara karşılıyor bizi.. ayakları çıplak, bağrışan iki çocuk.. saçı sakalı birbirine karışmış, kirli paçaları sökülmüş, konuşurken ara sıra istemsizce gülen, muhtemel bir psikotik bozukluk tanılı yaşlı bir baba.. balkondan çamaşır toplarken çocukları ayırmaya çalışan yaşlı bir anne.. ortalık dağınık ve pis.. mevzubahis kadın, yani yaşlı çiftin kızları, yeni işe başlamış, evde yok.. yatak odasında kirli çarşaflar üzerinde oturarak yaptığımız uzun görüşmeler..kapının altından uzatılan resim kağıdına çizdiğim civcivleri boyadıktan sonra, “bi deee, pisi pisi yap” diyen, belki hayatlarında ilk defa ihtiyaç duyduğu gibi ilgilenilen, bağırtıları sessizliğe dönüşen çocuklar.. Mevzubahis kadın, evde olmayan kadın, iki küçük çocuğun anası, yaşlı çiftin en küçük kızları kontrol edilemiyor, hasta, menenjit geçirmiş 2 aylıkken, muhtemel bir sınır zeka; bilmiyor ki anne-babaya vurulmaz, minicik çocuğa tekme atılmaz.. Bilmiyor ki eve yabancı erkek gelmemeli, eve erkek gelirse anne-baba evden çıkarılmamalı, bilmiyor ki saç rengi her gün değiştirilmez, sarının en ahlaksız tonuna boyanmaz, mini etek giyilmez.... Aile darmadağın, dürtüleriyle mi uğraşsınlar menenjitli, erkekler konusunda kıt akıllı kızlarının, yoksa geçim derdiyle mi, yoksa kumar borcu nedeniyle ocağı sönen oğullarıyla mı.. Yoksa 55 yaş sonrası iki küçük çocukla mı.. Ama bu kadın bunu neden yapıyor? Kim para veriyor sevişsin diye ona? Bu kadın bu işi yapıyorsa bir alıcısı yok mudur? Bu kadınsa istenmeyeni/toplumca kabul edilmeyeni yapan, çocuğuna neden küfredilir? Neden bu aileye selam veren aile apartmandan taşınmak zorunda bırakılır? Bu aile nerede yaşayacak? Bu aile elbet bir yerde yaşayacak.. Çocuklar hep kavga edecek, dedeleri oğlunu düşünecek, anneanneleri akıl hastanesinde yatan öteki kızına yanıp duracak.. Apartmanın diğer dairelerinde oturan amcalar-teyzeler, apartmanın namusu konusunda gereğini yapmış olmanın verdiği huzur ve akşam yemeğinin tokluğuyla, televizyonda birilerinin iki hafta sürmeyen seviyeli birlikteliklerini izleyecek, iki çıplak baldır daha görecek, “namussuz” birilerini daha yakın çevreden temizlemenin verdiği dayanılmaz hafiflikle uykuya dalacak..
ve yine de
bir tadımlık bu ömrün
yarısı bizimdir bu göğün
yani yağmurların okyanus kadar
çoğalmasıdır kadın olmak
toprağın bereketi gibi
ellerinin ayasında tutmalısın yüreğini
ve suya yazı yazar gibi işleyerek aşkı
soluksuz örtülerini yer ile göğün
gergefinde nakışlamaktır kadın olmak
Azime Akbaş/Meral Vurgun
Malumunuz üzere son bir kaç yıldır milli bayram tadında kutlanan sevgililer günü, nam-ı diğer "valentine's day" hakkında ben de bir kaç kelam edeyim istedim, özellikle de, rastgeldiğim, gazetelerde yayımlanan bir haberin ardından (bkz.)... şimdi bu benim aidiyet duygumu yitirmiş şekilde her gün işyerim olduğundan gittiğim, muhtemelen Türkiye'nin en gri, en soğuk, en taş, en beton, en ciddi-en gayriciddi, en olaylı, en atraksyonel devlet dairesi (bkz. Ankara Adalet Sarayı)'nde yaklaşık 3000 kişi çalıştığından, her gün de bu devlet dairesine ne yazık ki işi düşmüş 7000-8000 kişi giriş-çıkış yaptığından, ayrıca hakiminden-avukatından-psikologundan tutun da kalem personeli-mübaşiri-odacısı-kafeteryasında çalışan yarı açık cezaevi hükümlüsüne dek, toplumsal yapı bakımdan geniş bir spektrumu barındırdığından ve Ankara'nın küçük bir örneklemi olduğundan, özellikli bir gün olsun olmasın yaşanabilecek aklınıza gelen her türlü şeyi burada gözlemlemek mümkün.. iki hafta öncesinde de, sevgililer günü münasebetiyle, sabah 9.00-akşam 17.30 arası; efenim koridorlarda elinde envai çeşitte sarınıp sarmalanmış kırmızı güllerle doğru adresi bulmaya çalışan 14-15 yaşlarında çiçekçi çalışanları (çırak daha mı uygun olur acep?), her zamankinden daha çok fönlü-havalı saç modelleri, ellerinde çiçek demetleriyle tıkır tıkır koridor arşınlayan memureler, hakimlerce 14 Şubat'ta boşanma kararı verilen eşler, eşiyle yapacağı akşamki programını şakıyarak münazara eden memure hanımların sesini bastıran orjinal küfürlü koridor kavgaları, eşine "bana çanta alabilirsin" mesajını vermiş ama karşılacağı sürpriz için endişelenen, eşinin evlendiklerinden bu yana iki sevgililer gününde de şehirdışında olduğunu söyleyen, işe gelmeyip hemcinslerine standart "sevgililer gününüz kutlu olsun" mesajı gönderen memure hanımlar, iki dakkada gittim işi hallettim deyip eşine parfüm seti almış odacılar, evde canlı çiçeğe alerjisi olan çocuklardan dolayı eşine yapma çiçek aldığını ama eşinin başını çevirip bakmadığından yakınan mübaşirler, 17.30'a doğru ellerinde gülleriyle çıkan teyzeler, pardon çalışanlar, otobüs beklerken yutacakmış gibi içine çektiği sigarasını üflerken arkadaşına "bana borç para ver la, gıza çiçek alacaadım" diyen ergenler.. tüm bu hengame sevgililer günü telaşesinin bir özetidir efenim.. artık göz ardı edemeyeceğimiz, kutlansa da kutlanmasa da gündemden düşmeyecek bir gün haline geldi bu gün.. "agenda setting" böyle bir şey işte diyerek, habere şaşmamak lazım diyorum..
